ကြ်န္ေတာ္ ဒီသင္ခန္းစာမွာ တင္ျပခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းအရာကေတာ့ Hard Disk တစ္လံုးရဲ႕General Information ေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ဒီအေၾကာင္းအရာကို မိတ္ေဆြတို႔အေနနဲ႔သိျပီးသားလည္း ျဖစ္ခ်င္ ျဖစ္မွာပါ။ ဒါေပမဲ့ သိသလိုလို မသိသလိုလို ျဖစ္ေနေသာ မိတ္ေဆြမ်ား ပိုမိုသိရွိသြားေစရန္၊မသိေသးေသာ မိတ္ေဆြမ်ား သေဘာတရားသိရွိ နားလည္ေစရန္ ရည္ရြယ္ျပီး ေရးသားျခင္းသာျဖစ္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ့္ အေနနဲ႔ ကလည္း HardWare Professional တဦးမဟုတ္ပါဘူး။ ကြ်န္ေတာ္ဖတ္ဖူးခဲ့တဲ့ စာအုပ္ေတြကေန မိတ္ေဆြတို႔ဆီ ေဝမွ်တဲ့သေဘာပါ.ဒါေၾကာင့္ အမွားမ်ားပါဝင္ခဲ့လွ်င္နားလည္းခြင့္လႊတ္ ေပးၿပီ ဖတ္ေစခ်င္ ပါတယ္။ Hard Disk အေၾကာင္းကို ကြ်န္ေတာ္ အပိုင္း(၃)ပိုင္းခြဲျပီး အဓိကေျပာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
(၁) အေျခခံသေဘာတရားမ်ားႏွင့္ျပင္ပလကၡဏာ
(၂) အတြင္းပိုင္းဖြဲစည္းတည္ေဆာက္ပံုမ်ားႏွင့္အလုပ္လုပ္ၾကပံု
(၃) ေနာက္ဆက္တြဲပစၥည္းမ်ားႏွင့္ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထရွိေသာ Errorမ်ား
(၁)အေျခခံသေဘာတရားမ်ားႏွင့္ျပင္ပလကၡဏာ
Hard Disk ကို ကြန္ပ်ဴတာအားလံုးတို႔တြင္ေတြ႕ႏိုင္ျပီး OS မ်ား?Program မ်ား?Data file မ်ားကုိ မေပ်ာက္ပ်က္ေအာင္ အျမဲတမ္းထည့္သြင္းသိုေလွာင္ထားႏိုင္သည့္Non-volatile storage device တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။Volatile storage မ်ားျဖစ္ၾကတဲ့memory(RAM) ကဲ့သို႕ ပါဝါရွိေနမွသာdata မ်ားကိုဆက္လက္သိုေလွာင္ထားႏုိင္သည့္ device မ်ားမဟုတ္ၾကပဲ ကြန္ပ်ဴတာပါဝါပိတ္ထားေသာ္လည္း သူ႕အထဲမွာ ေရးမွတ္ထားေသာdata မ်ားကို သက္ရွိတစံုတေယာက္က မဖ်က္မခ်င္း ဆက္လက္ သိုေလွာင္ထားႏိုင္ေသာ device ျဖစ္ပါတယ္။ယေန့ေခတ္အသံုးျပဳေနေသာ Osမ်ား?Application တို႔အရြယ္အစား ပိုမိုၾကီးမားလာျခင္းႏွင့္ ပိုမိုနက္နဲရႈပ္ေထြးလာေသာေၾကာင့္ hard disk တို႔ဧ။္အရည္အေသြးႏွင့္ လုပ္ေဆာင္ႏို္င္မႈ မ်ားသည္ ကြန္ပ်ဴတာတစ္ခုလံုးဧ။္ စြမ္းေဆာင္ရည္မ်ားကို အက်ိဳးသက္ေရာက္ လာေစပါတယ္။ဒါေၾကာင့္hard disk ကိုေရြးခ်ယ္ဝယ္ယူတဲ့အခါမွာ capacity နဲ႕ performance အခ်က္ႏွစ္ခ်က္ကို အဓိက စဥ္းစားသင့္ပါတယ္။Capacity ကုိ hard disk ထဲတြင္သိုေလွာင္သိမ္းဆည္းထားႏိုင္မည့္ data ပမာဏျဖင့္ ေဖာ္ျပျပီး 20GB? 40GB? 80GB အစရွိသျဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးရႏိုင္ျပီး bytes(B) ယူနစ္သည္ hard disk capacity ကိုတိုင္းတာေသာအေျခခံယူနစ္ (or)data amount ကိုေဖာ္ျပေသာယူနစ္ပင္ ျဖစ္ပါတယ္။သိမ္းဆည္းႏိုင္တဲ့ ပမာဏကို MegaBytes->GigaBytes->TetraBytes စသည္တို့ျဖင့္တုိင္းတာေဖာ္ျပလာၾကပါတယ္။အခုဆိုရင္ 1000 gigabytes(or)tetrabytes ထိအသံုးျပဳေနၾကပါျပီ။ Performance နဲ့ပတ္သက္ျပီး hard disk ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်သူမ်ားသည္ hard drive မ်ားဧ။္f performance ကို spindle motor ဧ။္တစ္မိနစ္ တြင္လည္ပတ္ႏိုင္ေသာအပတ္ေရ RPM(revolution per minute) ျဖင့္ ေဖာ္ျပၾကပါတယ္။RPM ျမင့္လာတာနဲ႕အမွ် hard disk ထဲရွိ platter ေပၚမွာ data မ်ားကို ပိုမိုျမန္ဆန္စြာ ေရးႏုိင္ဖတ္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္၊ RPM value မွာ 3600 RPM မွာ 10000 RPM ရိွေနပါျပီ။
ဒါအျပင္ ယေန့ေခတ္ Hard Drive ရဲ႕ Data Transfer Rate က UDMA(Ultra DMA) ဆိုတာနဲ့ျပပါတယ္။ယခင္ေခတ္တုန္းကေတာ့ PIO(Programmable Input/Output Mode) ပါ။သိထားသင့္တဲ့ Transfer Mode ေတြကိုေဖာ္ျပေပးလုိက္ပါတယIDE အတြက္သာျဖစ္ပါတယ္။
UDMA Mode Transfer Rate(MBps)
ATA33@Mode2 33MBps
ATA66@Mode4 66.7MBps
ATA100@Mode5 100MBps
ATA133@Mode6 133MBps
Hard Disk တစ္လံုးဧ။္သက္တမ္းကိုေတာ့MTBF(Mean Time Between Failure) ျဖင့္တိုင္းတာပါတယ္၊MTBF မွာ၂ဝဝဝဝနာရီမွ ၅ဝဝဝဝနာရီထိရွိႏိုင္ပါတယ္။ (ဥပမာ -MTBF အရ နာရီ(၅) ေသာင္းရွိေသာ Hard တစ္လံုးကို (၁)ရက္လွ်င္(၈)နာရီၾကာအသံုးျပဳသြားပါက (၁၇)ႏွစ္ထိ အသံုးျပဳႏိုင္ျပီး၊ (၂၄)နာရီအျပည့္အသံုးျပဳမည္ဆိုပါက (၆)ႏွစ္ခန့္အသံုးျပဳႏိုင္ေၾကာင္း ခန့္မွန္းႏိုင္ပါတယ္။ အခုေနာက္ပိုင္း hard disk မ်ားမွာ နာရီေပါင္း ၇၅၀၀၀၀ ထိရႏိုင္ပါျပီ။၄င္းသည္ သီအိုရီအရပင္ျဖစ္ရာ တကယ္လက္ေတြ႕ တြင္ အျခားထိခိုင္ႏိုင္ဖြယ္ အေျခအေနမ်ားကိုပါ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရမည္၊Hard Drive ဆိုတာ Aluminium နဲ့ျပဳလုပ္ထားၿပီး ျပင္ပက ေလမဝင္ေအာင္ အလံုပိတ္ထားသည့္ သတၴဳဗူးတစ္ဗူးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သူရဲ႕ျပင္ပသြင္ျပင္ဟာ အလြန္ကို ရိုးရွင္းလြန္းပါတယ္။ အရင္တုန္းက အရြယ္အစားေတြမွာ ၅.၂၅လက္မရွိျပီ၊အခုေနာက္ပိုင္း ၃.၅ လက္မပဲရွိေတာ့တာကိုေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ..သူေအာက္မွာ ေတာ့ printed circuit board လို႕လူသိမ်ားတဲ့ Logic Board ရွိပါတယ္/Hard Disk Drive အားလံုးတို့တြင္ အနည္းဆံုး logic board တခုစီပါရွိပါတယ္ logic board တြင္ ကပ္လ်က္တပ္ဆင္ ထားေသာ chip မ်ားပါဝင္သည့္ circuit board တခုရွိပါတယ္္/Drive controller ကလာတဲ့ အမိန္႔ေပးခ်က္ေတြကို လက္ခံျပီး အဲဒီ controller ကို operating system က control လုပ္ပါတယ္။ အဲဒီ logic board ဟာအဲဒီအမိန္႔ေပးခ်က္ေတြကို လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားအတက္အက် ျဖစ္ေစ ပါတယ္။ အဲဒီကေန head ရဲ႕ actuator ကိုစြမ္းအင္တစ္ခုျဖစ္ေစျပီး ေရး။ဖတ္ head ကိုအဝိုင္းျပား မ်က္ႏွာျပင္တစ္ေလွ်ာက္ ေရြ႕လ်ားေစပါတယ္။ Board ဟာဝင္ရုိးတံေပၚမွာ အဲဒီအဝိုင္းျပားေတြက တစ္သမတ္တည္း အျမန္ႏႈန္းနဲ႔လည္ေနေအာင္ ေသခ်ာစြာျပဳလုပ္ထားျပီး Drive ကို ဘယ္အခ်ိန္မွာေရးမလဲ၊ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ဖတ္မလဲဆိုတာ အသိေပးေျပာၾကားပါတယ္။ keyboard ? mouse အစရွိေသာ device မ်ားအတြက္ သက္ဆိုင္ရာ controller မ်ားကို motherboard ေပၚရSိ chipset ထဲတြင္ထည့္သြင္း တည္ေဆာက္ထားေသာ္လည္း hard disk controller ကုိ logic board ေပၚတြင္ တပါတည္း ထည့္သြင္းတပ္ဆင္ထားပါတယ္/Hard disk controller ေတြရဲ႕အဓိက လုပ္ေဆာင္မႈကေတာ့ spindle motor ႏွင့္ head actuator တို႔ကိုထိန္းခ်ဳပ္ျပီး data မ်ားကို ကြန္ပ်ဴတာဧ။္အျခားေသာ အစိတ္အပိုင္းမ်ားမွ နားလည္အသံုးျပဳႏိုင္ေသာပံုစံျဖစ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ေပးပါတယ္။ေျပာရရင္ hard disk ထဲမွာ Data ေတြကို magnetic pulse မ်ားအျဖစ္သိုေလွာင္ထားပါတယ္။ဒါေၾကာင့္ hard disk ေပၚမွ data ေတြကိုဖတ္တဲ့အခါမွာ magnetic information မ်ားကုိ digital information မ်ားအျဖစ္သို႔ေျပာင္းလဲရပါတယ္။ ထိုနည္းတူစြာပင္ hard disk ေတြကို data သိမ္းဆည္းရန္အတြက္ digital information မ်ားကို magnetic information မ်ားအျဖစ္သို႕ ေျပာင္းလဲေပး ရပါတယ္။ အဲဒီလိုေျပာင္းလဲျခင္းကို hard drive controller မွျပဳလုပ္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္/hard disk ေတြပ်က္ျပီဆိုရင္ logic board ေၾကာင့္ပ်က္ရတာမ်ားပါတယ္။
အဲဒီလိုမ်ိဳးမွာ အျခားအမ်ိဳးအစားတူ logic board ႏွင့္ လဲလွယ္တပ္ဆင္ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ data မ်ားကို ျပန္လည္ access လုပ္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္/Hard Disk မ်ားအပါအဝင္ ကြန္ပ်ဴတာမွာ အသံုးျပဳတဲ႔ device အားလံုးတို့တြင္ အျခားေသာ device မ်ားျဖင့္ တြဲဖက္အသံုးျပဳႏိုင္ရန္ interface တစ္ခုစီပါရွိၾကပါတယ္။ ထို interface မ်ားမွတဆင့္ အျခားေသာ device မ်ားႏွင့္ data မ်ားအျပန္အလွန္ဖလွယ္ၾကရပါတယ္။ hard disk မ်ားတြင္ IDE/ATA ? SCSI ႏွင့္ SATA ဟk Interface သံုးမ်ိဳးရွိပါတယ္။ Interface အမ်ိဳးအစားေပၚမူတည္ျပီး IDE hard drive ?SCSI hard drive ?SATA hard drive ဟု ေခၚေဝၚသံုးစြဲ ေလ့ရွိပါတယ္။ အိမ္သံုးကြန္ပ်ဴတာ အားလံုး နီးပါးတို့တြင္ IDE hard drive မ်ားကိုသာအသံုးျပဳေလ့ ရွိၾကပါတယ္။ /SCSI hard drive မ်ားကို workstation ႏွင္႔ server ကြန္ပ်ဴတာမ်ားမွာသာ အဓိကထားအသံုး ျပဳေလ့ရွိျပီး တန္းဖိုးမွာလည္း IDE hard drive ထက္၃ဆခန္႔ ပိုမ်ားပါတယ္။ SATA မ်ားကေတာ့ ေနာက္ဆံုးေပၚ interface အသစ္ျဖစ္ျပီး IDE drive မ်ားေနရာတြင္ အစားထိုးအသံုးျပဳရန္ ရည္ရြယ္ထားပါတယ္။လက္ရွိလည္း တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ အသံုးျပဳေနၾကပါျပီ။ /IDE/ATA ?SCSI ? SATA မ်ားအေၾကာင္းကိုေတာ့ အပိုင္း(၃)မွာ အေသးစိတ္ ေဖာ္ျပေပးထားပါတယ္။ ကဲဒါနဲ႕U hard disk ရဲ႕ျပင္ပ လကၡဏာကို ဆက္ေျပာၾကရေအာင္ hard disk ရဲ႕ ေနာက္ပိုင္းကို ပံု(၁.၁)တြင္ ေတြ႕ႏုိင္ပါတယ္။ ညာဘက္ အစြန္းဆံုးက 4 pin power connector(or) Molex connector လို့ေခၚႏိုင္ ပါတယ္။/Hard disk တခုလံုးအတြက္ ပါဝါေပးထားျပီ သူ့အသံုးျပဳ ေသာ watt(W) မွာ 25W ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္လံုးတည္း အတြက္သာ ေျပာဆိုျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒုတိယျမင္ရတဲ့ male pin မ်ားကေတာ့ jumper ျဖစ္ပါတယ္။ Hard disk အသစ္တစ္လံုး ဝယ္ယူေသာအခါ jumper သည္ master မ်ားျဖစ္ရွိၾကျပီ။ PC တြင္တစ္လံုးတည္းအသံုးျပဳေသာအခါ ျပင္ဆင္မႈျပဳလုပ္ရန္ မလိုအပ္ေပ။တကယ့္လို့ PC တြင္ hard disk ႏွစ္ခု အသံုးျပဳမည္ဆိုပါက တစ္ခုကို master ? တစ္ခုကို slave ထားေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္.ထိုအခ်ိန္မ်ိဳးမွာ jumper ဟာအေရးၾကီးလာၿပီး မွန္ကန္စြာ jumper ခ်ဳိးဖို႔လိုအပ္လာပါတယ္။ Jumper setting မ်ားကိုေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ hard disk ဧ။္အဖံုးေပၚတြင္ diagram မ်ားျဖင့္ေဖာ္ျပေလ့ရွိပါတယ္။ဒီေနရာမွာ ေနာက္တစ္ခု ထပ္မွာခ်င္တာက master ? slave ဆိုတာ Ribbon Cable တစ္ေခ်ာင္းမွာ hard disk ႏွစ္လံုးတြဲထားမွသာ ျဖစ္ပါတယ္။တကယ့္လို႔ Ribbon Cable တေခ်ာင္းစီျဖင့္ hard disk ကိုတြဲထား မယ္။ Motherboard ေပၚရွိ Ribbon male connector ႏွစ္ခုတြင္ သီးျခားစီ ခ်ိတ္ဆက္ထားမယ္ ဆိုရင္ master ၊ slave ထားေပးစရာမလိုပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ jumper ခ်ိန္းေပးစရာမလိုပါဘူး။ ေနာက္အခ်က္တခ်က္ ရွိပါေသး တယ္။ အဲဒါက Select Cable ျဖစ္ပါတယ္။ Select Cable ဆိုသည့္အတိုင္းပင္ master ၊ slave ကိုလူကသတ္မွတ္ ေပးစရာမလိုပဲ cable တြင္တပ္ဆင္ထားသည့္ ေနရာေပၚမူတည္ျပီး အလိုအေလ်ာက္ ခြဲျခားေပးပါလိမ့္မယ္
ပံု(၁.၂)တြင္ျပသေသာ Cable တြင္ connector ၃ ခုပါရွိပါတယ္။အစြန္းတဖက္မွာ ရွိတဲ့အနီ(သို့)အျပာေရာင္သည္ motherboard ေပၚရွိ IDE connector ေပၚတြင္စိုက္သြင္း တပ္ဆင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အလယ္မွာရွိတဲ့ မီးခိုးေရာင္ connector သည္ slave အတြက္ျဖစ္ျပီး အျခားအစြန္တစ္ဖက္မွာရွိေသာ အမည္းေရာင္သည္ master အတြက္ျဖစ္ပါတယ္။ Select cable ကို အသံုးျပဳရန္အတြက drive ႏွစ္ခုလံုးဧ။္f jumper setting ကို select cable မွာထားရွိရပါမယ္။ တတိယျမင္ရတာက Data Transfer Cable (or) Ribbon Cable ပဲျဖစ္ပါတယ္။ယေန႔အခ်ိန္မွာေတာ့ Ribbon cable ကိုပံုစံႏွစ္မ်ိဳးျဖစ္အသံုးျပဳၾကပါတယ္။ ဝါယာလိုင္း ၄ဝ (40-connector) နဲ့ ဝါယာ ၈ဝ (40-connector) တို့ျဖစ္ၾကပါတယ္။ဒီႏွစ္မ်ိဳးစလံုးမွာ 40-pin connector ေခါင္းမ်ားကိုသာ အသံုးျပဳၾကပါတယ္။ 80-conductor cable တြင္အပိုပါေသာ ဝါယာမ်ားသည္ျမန္ႏႈန္းျမင့္ data transfer လုပ္စဥ္ electronic noise မ်ားဧ။္ေႏွာင့္ယွက္ျခင္းမွ ေလ်ာ့နည္းေစရန္အတြက္ ground ခ်ထားရုံသက္သက္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ သတိထားစရာတခုက cable ဧ။္အရွည္သည္ ၁၈ လက္မထက္ပိုမရွည္ သင့္ပါဘူး။ပိုရွည္ခဲ့လွ်င္ အရည္အေသြးက်ဆင္းျခင္း data အေရး။အဖတ္ျပဳလုပ္ရာတြင္ မေမွ်ာ္မွန္း ႏိုင္ေသာ Error မ်ားျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ Ribbon Cable တြင္ ပံု(၁.၂)မွာျပထားသလို 40-pin Male connector ေတြပါရွိျပီး Montherboard မ်ားမွာေတာ့ 40 pin Male connector ႏွစ္ခု(မ်ားေသာအားျဖင့္) ပါရွိပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ Male/Female ဆုိၿပီးေတာ့ နားေတာ့ မရႈပ္ပါနဲ႔။ အလြယ္မွတ္ထားခ်င္ရင္ Male connector ဟာအေခ်ာင္း အခၽြန္ပါငုတ္မ်ားျဖစ္ၿပီး၊ Female connector ကေတာ့ အေခါင္းေပါက္မ်ားပါရွိ ၾကပါတယ္။ ကြန္ပ်ဴတာကို သတိထားၾကည့္ရင္ အမ်ားႀကီးေတြ႔ ႏုိင္ပါတယ္။ ကဲထားပါေတာ့…. ကၽြန္ေတာ္ အခုအေပၚကေျပာခဲ့ တာေတြက Hard disk ကုိ SATA နဲ႔ဆက္သြယ္ အသံုးျပဳျခင္းပါ SATA (Serial ATA) မ်ားဟာ IDE/PATA ေနရာမွာ အစားထိုး၀င္ေရာက္ လာတာျဖစ္ပါတယ္၊ SATA (Serial ATA) မ်ားဟာ IDE/PATA ေနရာမွာအစားထိုး ၀င္ေရာက္လာတာျဖစ္ပါတယ္၊ SATA controller တစ္ခုသည္ device တစ္ခုကိုသာ support လုပ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ power နဲ႔ cable တို႔ကုိ drive တြင္တပ္ဆင္ေပးလိုက္ရုံ ျဖစ္ပါတယ္.။ ပံု(၁.၃)တြင္ ေတြ႔ျမင္ႏုိင္ပါတယ္။ SATA တြင္ data transfer cable သည္ (၇) ေခ်ာင္းသာပါရွိျခင္း ၊power cable မွာရွင္းလင္းလြယ္ကူျခင္း၊ ထုိ႔အျပင္ SATA သည္ IDE ထက္အားသာေသာအခ်က္မ်ား မွာ - IDE ထက္အဆသံုး ဆယ္ပုိျမန္ျခင္း (သီအိုရီအရ)၊ ဒါေၾကာင့္ data transfer rate သည္ 1.5 Gigabits per second ထိရွိျခင္း၊ ေနာက္ပိုင္းမွာ 3Gbps ထိရရွိပါျပီ၊ data cable သည္ 40-80 မဟုတ္ပဲ 7-wire ျဖစ္ေနျခင္းေၾကာင့္ system unit အတြင္း အပူမ်ားေအာင္းမေနပဲ ေလလွည့္ပတ္စီးဆင္းမႈ ပိုေကာင္းျခင္း။ Data cable length သည္ ATA ထက္ႏွစ္ဆရွည္ သည္ ဒါေၾကာင့္ (၃၉.၄လက္မ)ရွိျခင္း၊ ေနာက္ၿပီး Hot Swappable ရျခင္း(ကြန္ပ်ဳတာကို shut down လုပ္စရာမလိုဘဲ တပ္ျခင္း၊ျဖဳတ္ျခင္း မ်ားျပဳလုပ္ႏုိင္ျခင္း) စသည့္အားသာခ်က္မ်ား ရွိပါတယ္၊ SATA ၏အေသးစိတ္ အခ်က္အလက္မ်ားကို ေနာက္သင္ခန္းစာတြင္ ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။
အတြင္းပိုင္းဖဲြစည္းတည္ေဆာက္ထားပံုမ်ားႏွင့္အလုပ္လုပ္ၾကပံု
ဒီအပိုင္းမွာ အတြင္းပိုင္ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္ပံုကိုေျပာၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။အရင္ဆံုးအတြင္းပိုင္းပစၥည္းမ်ားကို သိရွိေစရန္ ပံုႏွင့္အတူေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။ ပံု(၂.၁)ႏွင့္(၂.၂)မွာ ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ ဟိုယခင္ ၁၉၈ဝ ဝန္းက်င္က အသံုးျပဳခဲ့ေသာ hard disk မ်ားႏွင့္ယခု hard disk မ်ားသည္ သိပ္ကြာျခားမႈမရွိပါဘူး။ ပါဝင္ေသာ အစိတ္အပိုင္းမ်ား၊ အလုပ္လုပ္ပံုမ်ား အားလံုးဟာ အတူတူပါပဲ။ အရင္ဆံုး data ေတြသိမ္းဆည္း တဲ့ platter disk ကိုရွင္းပါမယ္။
Platter->platter ဆိုတာက data မ်ားကိုသိုေလွာင္ထားႏိုင္သည္hard disk အတြင္းရွိ disk မ်ားပင္ ျဖစ္သည္။
Hard disk တစ္လံုးတြင္ တစ္ခု(သို႔)တစ္ခုထက္ပိုေသာ platter မ်ားပါရွိတတ္ပါတယ္။ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အတြင္း hard disk မ်ားကို 5.25 hard disk ? 3.5 hard disk အစရွိသျဖင့္ formfactor အမ်ိဳးမ်ိဳးတို့ျဖင့္ ထုတ္လုပ္အသံုးျပဳခဲ့ၾကပါတယ္။ထို formfactor မ်ားသည္hard disk ၏ပကတိအရြယ္အစားကို ရည္ညြန္း ေခၚဆုိသလို Platter မ်ားဧ။္အရြယ္အစားလည္း ျဖစ္ပါတယ္ယေနအခ်ိန္မွာ 3.5 drive သည္ desktop အတြက္ ျဖစ္ၾကျပီး ၂.၅ ႏွင့္ထိုထက္ငယ္ေသာ drive မ်ားသည္ notebook မ်ားအတြက္ အသံုးအမ်ားဆံုး ပင္ျဖစ္သည္။ ဟိုယခင္တုန္းကေတာ့ Platter မ်ားကို ခိုင္ခန့္ေပါ့ပါးေသာ aluminium (or)magnesium alloy မ်ားျဖင့္ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ယေန့အခ်ိန္မွာေတာ့ hard disk ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်သူမ်ားမွ data မ်ားကိုပိုမိုသိုေလွာင္ထားႏိုင္ရန္ အရြယ္အစားပိုမိုေသးငယ္ေသာ drive မ်ားကို ထုတ္လုပ္ရန္ glass ျဖင့္ျပဳလုပ္ေသာ platter မ်ားကိုအသံုးျပဳလာၾကပါတယ္။ထိုglass platter မ်ားသည္ aluminium platter မ်ားထက္ အားသာေသာ အခ်က္မ်ားမွာ-အပူေၾကာင့္ က်ံဳးမႈ၊ၾကြမႈ နည္းပါးျခင္းplatter ဧ။္ထုကို ထက္ဝက္ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ျခင္းတို့ေၾကာင့္ IBM. Seagate. Toshiba. Maxtor အစရွိေသာ hard disk ကုမၼဏီမ်ားသည္ glass/ceramic platter မ်ားကို အစားထုိးထုတ္လုပ္လွ်က္ရွိပါတယ္။Platter သည္ သူခ်ည္းသက္သက္ data မ်ားကို သိုေလွာင္ထားႏိုင္စြမ္းမရွိပါ။Platter ဧ။္မ်က္ႏွာျပင္တဖက္တခ်ပ္တြင္ magnetic information မ်ားကို သိုေလွာင္ထားႏိုင္သည့္ magnetic medium အလႊာပါးျဖင့္ ဖံုးအုပ္ထားပါတယ္။ magnetic medium ႏွစ္မ်ိဳးရွိပါတယ္။(၁)Oxide medium( ၂)Thin film medium တို႔ပင္ျဖစ္ပါတယ္။ iron oxide ႏွင့္ျပဳလုပ္ထားေသာ oxide medium ကုိ အသံုးျပဳမႈအလြန္နည္း ပါးသြားပါၿပီ။ Cobalt alloy ႏွင့္ျပဳလုပ္ထားေသာ thin film medium သည္ head crash ျဖစ္မႈနည္းပါးျခင္း၊ data မ်ားကိုပိုမိုသိုေလွာင္ထားႏိုင္ျခင္း၊ စသည္အားသာခ်က္မ်ားေၾကာင့္ အသံုးအမ်ားဆံုးျဖစ္လာသည္။အခု platter ေပၚမွာ Data ေတြသိုေလွာင္ရန္ ဘယ္လိုအကြက္ခ်စီမံထားသလဲဆိုတာကို ဆက္ေျပာပါမယ္။hard disk ထဲတြင္ data မ်ားေရးတဲ့အခါ ၄င္း data မ်ားကို track ထဲတြင္သိုေလွာင္ထားပါတယ္။Track ဆိုတာ Platter ေပၚမွာ ဗဟိုတူစက္ဝိုင္းပတ္လမ္းမ်ားအျဖစ္တည္ရွိၾကျပီး မ်က္ႏွာျပင္တစ္ဖက္စီတြင္ ေထာင္ေပါင္း မ်ားစြာေသာ track မ်ားရွိၾကပါတယ္။track ေတြမွာ နံပတ္ေတြရွိၾကျပီး အျပင္ဘက္က်ဆံုးသည္ (ဝ)ျဖစ္ျပီး၊ အတြင္းဘက္ေရာက္ေလေလ နံပါတ္ၾကီးေလျဖစ္ပါတယ္Track တစ္ခုစီမွာ KB ေပါင္းမ်ားစြာ ကိုသိုေလွာင္ ထားႏိုင္သည့္အတြက္ေၾကာင့္h track ကို hard disk တစ္ခုဧ။္ အေသးငယ္ဆံုးေသာ Unit အျဖစ္ အသံုးျပဳမယ္ဆိုရင္ ေနရာအေတာ္မ်ားမ်ားကို ျဖဳန္းတီးသလို ျဖစ္ေနမွာပါ။ဒါေၾကာင့္ track တစ္ခုကိုိSector ေပါင္းမ်ားစြာျဖင့္ စိတ္ပိုင္းထားပါတယ္။Sector တစ္ခုစီသည္ 512 bytes ရွိျပီး hard disk တို့ရဲ႕ smallest unit တစ္ခုပင္ျဖစ္ပါတယ္။ေနာက္တစ္ခုက Cylinder.Cylinder ဆိုတာက Platter ဗဟိုမွအကြာအေ၀းတူ Track အစုအေဝးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။Platter အေရအတြက္ ဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ား Cylinder တစ္ခုထဲမွာက်တဲ့ track အားလံုးတို့သည္ ဗဟိုမွအကြာအေဝး အတူတူပင္ျဖစ္ပါတယ္။Track ၊Sector ၊မ်ားကိုအျမင္ရွင္းေစရန္hard disk တစ္လံုးဧ။္သိုေလွာင္ထားႏိုင္မႈမမာဏကို Cylinder အေရအတြက္၊head အေရအတြက္၊Sector အေရအတြက္ေပၚမူတည္ျပီးတြက္ခ်က္ႏိုင္ပါတယ္။Hard disk /Capacity မ်ားမ်ားသိမ္းဆည္းရန္အတြက္ တစ္လက္မတြင္ရွိ track အေရအတြက္တိုး၍ထားရွိျခင္း၊တစ္လက္မတြင္ရွိေသာ ၁/ဝ အေရအတြက္ bit ကိုတိုး၍ထားရွိျခင္းျဖင့္ရရွိႏိုင္ပါတယ္။ဤအခ်က္သည္Platter tcsif အခ်င္းဝက္ခ်င္းတူေသာ္လည္း သိမ္းဆည္းႏိုင္မႈမမာဏနည္းရျခင္း၊မ်ားရျခင္းဧ။္အဓိကအခ်က္ပင္ျဖစ္သည္။ Read / Write heads-> မ်ား သည္ Platter ေပၚမွdata မ်ားကိုဖတ္ျခင္းPlatter ေပၚသို႕data ေရးျခင္းမ်ားကို လုပ္ေဆာင္ပါတယ္။Platter ရ့ဲမ်က္ႏွာျပင္တစ္ဖက္စီတြင္ read/write head ႏွစ္မ်ိဳးလံုးလုပ္ႏိုင္ေသာ head ႏွစ္ခုပါရွိျပီး Platter ဧ။္အေပၚတြင္တစ္ခု ၊ေအာက္တြင္တစ္ခု ျဖစ္သည္။ပံု(၂.၄)Head မ်ားသည္ spring ကဲ့သို႔ဆြဲအားရွိေသာ actuator arm ေပၚတြင္တည္ရွိျပီး အတူတကြတညီတည္း ေရြ့လ်ားႏိုင္ေစရန္actuator လို႔ေခၚေသာ mechanism တစ္ခုဆီသို႕ခ်ိတ္ဆက္ ထားပါတယ္။ ကြန္ပ်ဴတာ ပါဝါပိတ္ထားသည့္ အခါမ်ိဳး၊ head disk မွ အလုပ္ လုပ္စရာမလိုတဲ့အခါမ်ိဳးမွာ actuator ဆြဲအားျဖင့္head မ်ားသည္ platter ေပၚမ်က္ႏွာျပင္တြင္ ထိကပ္ေနပါလိမ့္မယ္။ Drive မွ full speed ျဖင့္လည္တဲ့အခါမွာ Platter ႏွင့္ေလတို့ပြတ္မႈအားေၾကာင့္ Platter ႏွင့္ head ၾကားတြင္ ေလဖိအားတစ္ခုျဖစ္ေပၚျပီး ထိုေလဖိအားေၾကာင့္ပင္ Head မ်ားကို platter ေပၚမွ မတင္သြားပါလိမ့္မယ္။head ႏွင့္h platter တို႔ၾကားရွိအကြာအေဝးသည္ မည့္သည္ေနရာတြင္ မဆို ဝ.၅ မွ ၅ာ(မီတာမဟုတ္ပါ) ထိသာရွိပါတယ္။အဲဒီလို platter ႏွင့္ head တို႔လြန္စြာမွနီးကပ္သည့္ အတြက္ေၾကာင့္ hard disk ကိုသာမန္အခန္းထဲမွာ မဖြင့္ရပါဘူး။ေလထုထဲမွာ မ်က္စိႏွင့္ေတာင္မျမင္ရတဲ့ အမႈန္မ်ားေၾကာင့္ head မွ data မ်ားကိုမွန္ကန္စြာ မဖတ္ႏိုင္ျခင္း၊ platter ကိုပ်က္စီးေစျခင္း မ်ားျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။Head arm ->head arm မ်ားသည္ ၾကိဂံပံုဏၭန္သတၲဳျပား ေလးမ်ားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။သူ႕အေပၚတြင္ read/write head တစ္ခုစီပါရွိပါတယ္။ head arm အားလံုးတို႕ကို single unit အျဖစ္ actuator သို႔ခ်ိတ္ဆက္တပ္ဆင္ထားပါတယ္။သေဘာကေတာ့ actuator ေရြ့တာနဲ႔ head အားလံုးအတူတကြ တျပိဳင္နက္ေရြ့လ်ားႏိုင္ေစရန္ျဖစ္ပါတယ္။ Actuator ->သည္ head မ်ားကို Platter ေပၚတြင္ ကန္႕လန္႕ျဖတ္ေရြ့လ်ားေစရန္ လုပ္ေဆာင္ေပးေသာ mechanism တစ္ခုပင္ ျဖစ္ပါတယ္။ mechanism သည္ head မ်ားကို အတြင္းမွအျပင္ ၊ အျပင္မွအတြင္းသို့ ကန္႕လန္႔ ျဖတ္ေရြ့လ်ားၿပီး Platter
ေပၚရွိလိုအပ္ေသာ data ရွိရာေနရာမ်ားေပၚသို႔ တိတိက်က် ေနရာခ်ေရြ့လ်ားေစပါတယ္။hard disk မ်ားတြင္ အသံုးအမ်ားဆံုး actuator ႏွစ္မ်ိဳးရွိပါတယ္။ Stepper motor actuator ႏွင္ voice coil actuator တို႕ပဲျဖစ္ပါတယ္။ Stepper motor actuator ->stepper motor actuator တြင္ head arm မ်ားကိုေရြ့လ်ားေစရန္ လွ်ပ္စစ္ေမာ္တာငယ္ကို အသံုးျပဳတည္ေဆာက္ ထားပါတယ္။ Stepper motor မ်ားကိုအသံုးျပဳျခင္းျဖင့္ access လုပ္ရာတြင္ ေႏွးေကြးျခင္း၊အပူခ်ိန္ေၾကာင့္ ပ်က္ဆီးလြယ္ျခင္းအစရွိသည့္ အားနည္းခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ယေန့ခ်ိန္မွာ ထုပ္လုပ္မႈမရွိေတာ့ပါဘူး။Voice coil actuator->voice coil actuator သည္ head မ်ားကို control လုပ္ရန္အတြက္ ေခတ္အမွီဆံုး actuator အမ်ိဳးအစားတခုပင္ျဖစ္ပါတယ္။Voice coil actuator သည္ လွ်ပ္စစ္သံလိုက္ဆြဲအား၊တြန္းအားတို႔ျဖင့္head arm မ်ားကိုေရြ့လ်ားေစပါတယ္။head arm ရဲ့အဆံုးမွာ အားလံုးကို တစုတေဝးတည္းျဖစ္ေအာင္ စုစည္းေပးတဲ့သတၲဳျပားတြင္ Coil တစ္ခုကို ရစ္ပတ္ထားပါတယ္။coil ကိုသံလိုက္တံုးႏွစ္ခုၾကားတြင္ ထည့္သြင္းတပ္ဆင္ထားျပီး ၊ထိုသံလိုက္တုန္းႏွင့္coil ပတ္ထားေသာ သတၲဳျပားတို့သည္ physically အရလံုးဝထိကပ္ျခင္းမရွိပါဘူး။Coil ထဲသို့လွ်ပ္စစ္ျဖတ္စီးတဲ့အခါ coil ရစ္ပတ္ထားေသာ သတၲဳျပားႏွင့္ သံလိုက္တံုးတို့ၾကားတြင္ တြန္းအား ၊ဆြဲအားျဖစ္ေပၚျပီး head arm မ်ားကို Platter ေပၚတြင္ ကန့္လန္ျဖတ္ေရြ့လ်ားေစပါတယ္။ Coil ထဲသို႔စီးဝင္သည့္ ကိုထိန္းခ်ဳပ္ေပးျခင္းျဖင့္ head မ်ားဧ။္ေရြ့လ်ားမႈကို အတိအက်ျဖစ္ေအာင္ ညြန္ၾကားႏိုင္ပါတယ္။ပံု (၂.၅) နဲ႔ပံု(၂.၆)မွာေတြ႔ ႏိုင္ပါတယ္။ ေျပာစရာတစ္ခုရွိေသး တယ္ဗ်..ေမ့ခဲ့လို.၊သံလိုက္ဓာတ္အား coating လုပ္ထားတဲ့ အဝိုင္းျပား Platterေတြဟာ ၁ခုမွ၈ခုထိရွိတတ္ ပါတယ္။ Platter အေရအတြက္နဲ႔ သံလိုက္ဓာတ္အား ဘယ္ေလာက္ ေပါင္းစပ္ဖြဲ့စည္းၿပီး ဖံုးအုပ္ coating လုပ္ထားသလဲဆိုတဲ့အေပၚမွာ မူတည္ျပီး disk ဘယ္ေလာက္ဆံ့သလဲဆိုတာ ျဖစ္ေစပါတယ္။Platter ေတြရဲ့အေပၚမွာေတာ့ သံလိုက္ဓာတ္အလႊာဟာ တစ္လက္မရဲ့ ၃သန္းပံု ၁ပံုေလာက္ပဲ ထူပါတယ္။ Air Filters ->hard disk အားလံုးတြင္ filter ႏွစ္မ်ိဳးပါေလ့ရွိပါတယ္။ပထမတစ္မ်ိဳးက recirculating filter ျဖစ္ျပီး ေနာက္တစ္ခုက barometric (or) breather filter လို႔ေခၚပါတယ္။ထို filter မ်ားကုိ HAD(hard disk assemble) အတြင္းမွာထည့္သြင္း ထားသည့္အတြက္ေၾကာင့္ hard disk သက္တမ္းၾကာသေလာက္ လဲလွယ္စရာမလိုပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္ သူ့တို႔ကို ထည့္သြင္းတည္ေဆာက္ထားသလဲဆိုရင္္ တစ္ခါတရံ head မ်ားကို ေနရာခ်ထားသည့္အခါ (parking ထိုးျခင္း)တို့တြင္ platter နဲ႔ပြတ္တိုက္ၿပီး ထြက္လာႏိုင္ေသာ အမႈန္မ်ားကို filter လုပ္ရန္အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ကဲ..ေနာက္ဆံုး တစ္ခုကေတာ့...Spindle Motor->မ်ားရဲ့အဓိကလုပ္ေဆာင္မႈ ကေတာ့ platter မ်ားကိုလည္ေစရန္ အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။ platter မ်ားလည္ပတ္ေစရန္အတြက္ ေမာ္တာ ႀကိဳးမ်ား၊ဂီယာမ်ားၾကားခံအသံုးမျပဳပဲ spindle motor တြင္တိုက္ရိုက္တပ္ဆင္ထားပါတယ္။ယခုေခတ္ Spindle motor အတြက္ တည္ေဆာက္မႈကို fluid bearing နည္းပညာကို အသံုးျပဳပါတယ္။ အရင္ကဆို ball bearing ကိုအသံုးျပဳပါတယ္။ ဒါက သိထားရေအာင္
ေျပာျပထားတာပါ။Spindle motor ဧ။္လည္ပတ္ႏႈန္းသည္ ကြ်န္ေတာ္အေပၚမွာ ေျပာခဲ့တဲ့ performance တစ္မိနစ္အတြင္း လည္ပတ္မႈ (RPM) ပါပဲ။ အမ်ိဳးအစားတစ္ခုႏွင့္တစ္ခု မတူညီတတ္ၾကပါဘူး။
ေနာက္ဆက္တြဲပစၥည္းမ်ားႏွင့္ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထရွိေသာ Error မ်ား
IDE / ATA interface->IDE ကိုအိမ္သံုးကြန္ပ်ဴတာအမ်ားစုတြင္ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္ ။Integrated Device Electronic လို႔ေခၚပါတယ္။သေဘာကေတာ့ မည္သည့္ hard disk မဆို controller သည္ logic board တြင္ build in အျဖစ္ပူးတြဲပါရွိပါက IDE ျဖစ္ေၾကာင္းကိုရည္ညႊန္းပါတယ္။ IDE ဟုလူအမ်ား ေခၚေနေသာ္လည္း technically အရ တကယ့္အမည္ကေတာ့ATA/IDE ကုိ 5.25 ပုံစံျဖင့္ ၁၉၈၆တြင္ Compaq 386 ကြန္ပ်ဳတာမ်ား၌ ပထမဦးဆံုး အသံုးျပဳခဲ့ ပါတယ္။ယေန႔အခ်ိန္မွာေတာ့ hard disk သာမက CD-ROM/CD-RW /DVD drive မ်ားအတြက္ပါ အျဖစ္အသံုးျပဳလွ်က္ရွိ ေနပါၿပီ။ ATA version အမ်ဳိးမ်ဳိးရွိပါတယ္.. ဒါကုိ ( ANSI ) မွထိန္းခ်ဳပ္ သတ္မွတ္ေပးပါတယ္။ ATA-1(1986-1994)--ATA-7(2001) ထိရွိပါတယ္။ ATA/IDE ၾကိဳးကို မွားမတပ္မိေစရန္ pin- ၂ဝ ေနရာတြင္ အေပါက္မပါပဲ ပိတ္ေနသည္ ကိုေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ SCSI Interface--small computer system interface(SCSI) သာမန္အိမ္သံုး ကြန္ပ်ဴတာမ်ားတြင္ သံုးေလ့မရွိပဲ workstationrsမ်ား၊ server မ်ားကဲ့သို႔ စြမ္းေဆာင္ရည္ ျမင့္ေသာ ကြန္ပ်ဴတာမ်ားတြင္သာ အသံုးမ်ားပါတယ္။ အဓိက ကြာျခားခ်က္မွာ IDE မ်ားကဲ့သို disk interface သက္သက္မဟုတ္ပါဘူး။ hard disk မ်ား၊CD drive မ်ား၊ DVD drive မ်ားသာမက tape drive မ်ား scanner မ်ားprinter မ်ားအစရွိေသာ ပစၥည္းမ်ားကိုပါ တပ္ဆင္အသံုးျပဳ ႏိုင္ပါတယ္။SCSI အမ်ိဳးအစားေပၚ မႈတည္ျပီး SCSI bus တစ္ခုမွာ unit 8(or)16 ခုတပ္ဆင္ အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။unit တစ္ခုစီမွာ မတူညီေသာ SCSI ID တစ္ခုစီရွိတတ္ပါတယ္။ ေျပာရရင္ unit ၈ခုတပ္ဆင္ႏိုင္တဲ့ Jh SCSI မွာဆိုရင္ SCSI ID မွာ ဝ မွ ၇ ထိရွိျပီး unit ၁၆ ခုတပ္ဆင္ထားတဲ့ SCSI မွာဆိုရင္ID ဝ မွ ၁၅ ထိရွိပါတယ္။Host adapter သည္ SCSI ID တစ္ခုယူပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ SCSI bus တစ္ခုမွာ device 7(or)15 ထိတပ္ဆင္ႏိုင္ပါတယ္။ Serial ATA Interface---SATA သည္ ေနာက္ဆံုးေပၚ interface တစ္ခုပဲျဖစ္ပါတယ္။ SATA ကိုဘာေၾကာင့္ အသံုးျပဳခဲ့တာလဲဆိုရင္ ATA-7(Ultra ATA/133) သိုေရာက္ရွိ ခ်ိန္မွာ ATA နည္းပညာအျမင့္ဆံုး ေရာက္ရွိသြားပါျပီ။ဒါေၾကာင့္ ATA/IDE ဧ။္အားနည္း ခ်က္မ်ားကို ျပင္ဆင္ျပီး SATA 1.0 ကို၂ဝဝ၁ ၾသဂုတ္လတြင္ စတင္အသံုးျပဳခဲ့ပါတယ္။ သိပ္မၾကာပါဘူး... version အသစ္ေတြထပ္ထုတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ Data transfer rate ေတြတိုးျပီးေတာ့ SATA 1-0 က 1.5Gbps ၊SATA II ကေတာ့ 3.0 Gbps ျဖစ္ပါတယ္။ဒါဆုိရည္ညႊန္းျပီး SATA 3.0 (or) SATA/300 လို႕လဲေခၚၾက ပါတယ္။ SATA –IO(international organization) က Data transfer rate ကို 6.0 Gbps ထိရေအာင္၊SATA port တစ္ခုမွာ drive တစ္ခုထက္မက တက္ဆင္ခြင့္ရေအာင္ျပဳလုပ္သြားမယ္လို႔ ဆိုထားပါတယ္SATA ရဲ႕အားသာခ်က္ ေတြကို အေပၚမွာေျပာခဲ့ၿပီးျဖစ္တဲ့အတြက္ ထပ္မေျပာေတာ့ပါဘူး။ ကဲ...ဒီေနာက္ျဖစ္ တက္တဲ့ ျပႆနာ အနည္းအငယ္ကိုေဖာ္ျပပါ့မယ္။
Head Crash ေတြ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရသလဲ--
၁. အသံုးျပဳထားတဲ့ electronic အပိုင္းက failure ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္
၂. ရုတ္တရက္လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားဘက္ကျပတ္ေတာက္ျခင္း၊မတည္မျငိမ္ျဖစ္ျခင္း
၃. Physically အရကိုက shock ျဖစ္သြားျခင္း
၄. Lifetim အခ်ိန္ၾကာလာသည္ႏွင့္အမွ် တိုက္စားလာျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ျခင္း
Types of hard disk failure အေၾကာင္း
၁. Firmware တစ္ပုိင္းတစ္စပ်က္ျခင္းႏွင့္လံုးဝပ်က္ျခင္း
၂. Electronic ပိုင္းက failure ျဖစ္ျခင္း
၃. Mechanical ပိုင္းက failure ျဖစ္ျခင္း
၄. Logic ပိုင္းက failure ျဖစ္ျခင္း စသည္တို့ေၾကာင့္ျဖစ္တတ္ၾကပါတယ္။
1) Firmware ပိုင္းပ်က္ျခင္း
Fireware ဆိုတာ ကြန္ပ်ဴတာနဲ့ hard disk ကိုမွန္ကန္စြာ ဆက္သြယ္ဆက္ဆံႏိုင္ဖို႔ လိုအပ္တဲ့ information ေတြသိမ္းထားတဲ့ေနရာပင္ျဖစ္ပါတယ္။Fireware က တစ္ပိုင္းတစ္စပဲျဖစ္ျဖစ္၊အကုန္လံုးပဲျဖစ္ျဖစ္ ပ်က္ခဲ့ရင္ ေကာင္းစြာ ဆက္သြယ္မႈရရွိေတာ့မည္ မဟုတ္ေပ။ဘာေၾကာင့္ fireware ပ်က္ရသလဲဆိုရင္ Spindle motor မွာ သံုးထားတဲ့ fluid bearing ေၾကာင့္ပါ။ သူရဲ့အားနည္းခ်က္က ဒါပါပဲ။Hard drive ကိုစတင္ဖြင့္လိုက္ျခင္း (power on) ခ်ိန္မွာ motor အစိတ္အပိုင္းေတြကေအးေနတယ္ဗ်၊ Bearing အတြင္းမွာရွိတဲ့ fluid က hard disk ကိုအေကာင္းဆံုး performance (ေစးကပ္ကပ္) အေျခအေနမ်ိဳးေရာက္ေအာင္ အခ်ိန္ယူရပါတယ္။ ဒါကို warm up လုပ္ေနတဲ့အခ်ိန္လို႕ေခၚပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ hard disk ရဲ႕ platter ေတြဟာေဒါင္လိုက္ တုန္ခါမႈ Vertical Vibration ျဖစ္ေနတယ္။ဒါက Read/Write Errors ေတြျဖစ္ေစတာပါပဲ ဒီလိုျဖစ္မႈ ေတြေၾကာင့္ hard disk ေတြရဲ့ Jh firmware နဲ႔ Service Area ေတြပ်က္စီးရတာျဖစ္ပါတယ္။
2)Electronic ပိုင္းပ်က္ျခင္း
Hard disk ရဲ႕ electronic အပိုင္းဆိုတာ အေပၚမွာ ကြ်န္ေတာ္ေျပာခဲ့တဲ့ hard disk ေအာက္က logic board(circuit board) ေလးပဲျဖစ္ပါတယ္။ဘာေၾကာင့္လဲဆိုတာေတာ့ ရွင္းပါတယ္။Voltage မတည္ျငိမ္ျခင္း၊ တအားေဆာင့္တက္ျခင္း တို့ေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။သူ့ကနည္းနည္းေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ရွိတယ္ဗ်။အဲဒီ logic board ကိုျဖဳတ္လဲလို႕ရပါတယ္။hard disk ထဲက data lost မျဖစ္ဘူးေပါ့ဗ်ာ..အေရးၾကီးတာကလည္း အဲဒါပဲေလ..ပိုက္ဆံကုန္တာထက္data ကုန္သြားတာက ပိုဆိုးတယ္ဗ် ..ဟုတ္ဖူးလား။ဒါေပမဲ့ သတိထားစရာ ေတြရွိပါတယ္။ logic board လဲလွယ္မယ္ဆို..ကြ်န္ေတာ္တခါတည္း logic board လဲလွယ္မႈကိုနည္းနည္း ေျပာပါ့မယ္။ ပထမနည္း--hard disk ရဲ႕ part number ကိုစစ္ပါ။ ပ်က္သြားတဲ့ hard disk က part number နဲ႕အသစ္တပ္မယ္hhard disk က part number မယ္။ အသစ္ဆိုတာ မိတ္ေဆြတို့ စိတ္ၾကိဳက္လုပ္ေပါ့ surface ပ်က္ေနျပီ logic board က ေကာင္းေနတာဆို ပိုအဆင္ေျပတာေပါ့။ part number ကို P/N:xxxxxx - xxx ျဖစ္ေဖာ္ျပပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က firmware တူရပါမယ္။ ဒီႏွစ္ခ်က္တူရင္ရပါျပီး Model number ကိုစစ္ဖို့မေမ့ပါနဲ့ရဒုတိယနည္း-logic board မွာ PROM(programmable read only memory) ဆိုတာရွိပါတယ္။အဲဒီ chip ေပၚမွာ PROM code ရွိပါတယ္။အဲဒီ code က xxxxxx - xxxq ဆိုျပီးေဖာ္ျပတတ္ပါတယ္။ေနာက္(၃)လံုးျဖစ္တဲ့ -___ တူရပါမယ္။အဲဒီဂဏန္း ၃ လံုး ဟာ 501, 502, 503 တခုခုျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္။ျပီးေတာ့ အေပၚမွာေျပာခဲ့သလို part number တူရပါမယ္။ Model number ကိုစစ္ဖို႔မေမ့ပါနဲ႔။ ဒါဆိုအားလံုးအဆင္ေျပပါၿပီ။
3)Mechanical ပိုင္းပ်က္ျခင္း
Mechanical ပိုင္းပ်က္တာက Electronic ပိုင္းပ်က္တာထက္ပိုဆိုးတယ္ဗ်။ data ျပန္ရဖို႔ သိပ္မလြယ္ဘူး Mechanical ပိုင္းပ်က္တာကို ခ်က္ခ်င္းသိမွ မသိရင္ ၾကာေလ ပို data lost ျဖစ္ပါတယ္။ ခ်က္ခ်င္းသိရင္ Recovery ဆိုင္ကိုေျပး data ျပန္ရႏိုင္တယ္။ျဖစ္ရတဲ့အေၾကာင္းကေတာ့ Motor ပ်က္ျခင္း Read/Write head ပ်က္ျခင္း Head Crash ျဖစ္ျခင္း head crash ျဖစ္ရင္ Platter ရဲ့မ်က္ႏွာျပင္ကို ေတာက္ေလွ်ာက္ဆြဲသြားတာ၊ နည္းနည္းထိခိုက္သြားတာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ေဖာ္ျပတတ္တဲ့ လကၡဏာေတြ ကေတာ့..ကေတာက္..ကေတာက္ဆိုျပီး အသံေတြ ျမည္လာတတ္ပါတယ္။ ဒါဆို ဆက္မသံုး သင့္ေတာ့ ပါဘူး.. ၾကာေလ ပိုဆိုးေလျဖစ္ျပီး data lost သြားႏိုင္ပါတယ္။
4)Logical ပိုင္းပ်က္ျခင္း
Logical ပိုင္းပ်က္တယ္ဆိုတာ hard disk ကေကာင္းေနျပီ အထဲက data file ေတြကို ျပန္ေခၚလို႔မရ ေတာ့တဲ့ပ်က္ျခင္းမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ ျဖစ္တတ္တာကေတာ့ ဖိုင္ေတြ frag ျဖစ္တာမ်ားျပီ ဖြင့္လိုမရေတာ့တာမ်ိဳး၊ Directory structure error ျဖစ္ျပီး ဖတ္မရတာမ်ိဳး အမ်ားၾကီးေပါ့ဗ်ာ။ဒါေပမဲ့ data အေရးမၾကီးတဲ့သူက partition ျပန္ပိုင္း format ျပန္ခ်ရင္သံုးလို့ရပါတယ္။ physically ပ်က္တာမွ မဟုတ္တာData ျပန္လိုခ်င္ တယ္ဆိုရင္ေတာ့ Data recovery software ေတြသံုးျပီ ျပန္လုပ္ယူၾကည့္ပါ။
ဘာေၾကာင့္hBad Sector ေတြျဖစ္ရတာလဲ
Hard disk မ်က္ႏွာျပင္တြင္ ဖတ္၍မရေသာ ဧရိယာမ်ားကို Bad sector လို႕ေခၚပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရ သလဲ ဆိုရင္
၁. Hard disk ကိုယ္တုိင္က အခ်ိန္ကာလၾကာျမင့္လာလို့
၂. Hard disk အပူခ်ိန္ျမင့္တက္လာလို့
၃. တစ္ခ်က္ကေလးပဲ Head crash ျဖစ္သြားရုံေလးနဲ႔လည္း ျဖစ္တတ္တယ္
၄. Voltage မတည္ျငိမ္မႈ ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္တတ္တယ္။ Bad Sector ေတြဟာ hard disk မွာၾကံဳေတြ႔ ရေလ့ရွိပါတယ္။
ဒီလုိ Bad Sector ေတြျဖစ္လာရင္ျပတတ္တဲ့လကၡဏာေတြကေတာ့--
၁. Hard disk အလုပ္လုပ္တာေႏွးလာမယ္။
၂. ဖိုင္တစ္ခုေခၚဖို့အေရးwindows တတ္လာဖို့အေရး အရမ္းၾကာျမင့္ေနမယ္၊ အတင္းမရမကဖတ္ ေနတာေတြ ျဖစ္လာမယ္။
၃. ေနာက္ဆံုးမွာ Hard disk လံုးဝ မတတ္ေတာ့တဲ့အထိျဖစ္လာမယ္။
ကဲ..ဒီေနာက္ပိုင္းမွာ ဘာကိုဆက္ေျပာမလဲ ဆိုေတာ့....။ hard disk ပုိင္မွာ တခုခုမွားယြင္းေနျပီး ဒါမွမဟုတ္ တခုခုခြ်တ္ယြင္းေနျပီဆိုလွ်င္ ကြန္ပ်ဴတာ boot လုပ္တဲ့အခါတိုင္း “operating system is missing” OS ကိုမေတြပါဘူး ဆိုတဲ့ error မ်ိဳးကုိေပးေလ့ ရွိပါတယ္။ ဒါမ်ိဳးနဲၾကံဳလာျပီဆိုရင္.....
1. Floppy drive ထဲက floppy disk ရွိမရွိကိုဦးစြာစစ္ပါ။ အမ်ားအားျဖင့္ BIOS ထဲမွာ ပထမဦးဆံုး boot လုပ္မဲ့ေနရာကုိ floppy ကိုညႊန္ၾကားထားမယ္။bootable disk မဟုတ္ပဲ သာမန္ရိုးရိုး floppy disk ကိုထည့္ထားမိတဲ့အခါမ်ိဳးမွာ "non-system disk (or) disk error" , "ntldr is missing"ဆိုတဲ့ error မ်ိဳးေပးတတ္ပါတယ္။
2. Hard disk အသံကိုနားေထာင္ၾကည့္ပါ။ Casing ရဲ႕မ်က္ႏွာစာရွိ LED ကိုသတိထားၾကည့္ပါ ။ hard disk LED မွာမိွတ္တုတ္မွိတ္တုတ္ျဖစ္ေနမယ္ ၊တစ္..တစ္..တစ္.ႏွင့္ဆူညံ့သံမ်ား ထြက္ေနမယ္ဆိုရင္ ေတာ့ hard disk ပ်က္တာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
3. BIOS မွ hard disk ကို detect ရမရေသခ်ာစစ္ေဆးပါ။
4. Power ႏွင့္ data cable ႏွစ္ခုစလံုးကို စစ္ေဆးပါ။ ။အေနအထားမွန္မွန္ကန္ကန္ႏွင့္ ေသေသခ်ာခ်ာ တပ္ဆင္ထားဖို႔လို႔ပါတယ္။ data cable မွာခြ်တ္ယြင္းခ်က္ ရွိမယ္ထင္ရင္ အျခား cable တစ္ခုျဖင့္ အစားထိုးလဲလွယ္ၾကည့္ပါ။ power cable ကိုျဖဳတ္ျပီး ေနာက္ထပ္ power cable ျဖင့္လဲလွယ္ တပ္ဆင္ပါ။
5. Jumper ခ်ိဳးထားမႈမွန္မမွန္စစ္ေဆးပါ။ cable တစ္ခုထဲမွာပင္ master ႏွစ္ခု (or) slave ႏွစ္ခု မျဖစ္ေအာင္ သတိထားပါ။
6. Hard disk ကိုျဖဳတ္ ၊အျခားကြန္ပ်ဴတာတြင္ တပ္ဆင္ျပီး windows folder မ်ား အေကာင္း ပကတိရွိမရွိႏွင့္ virus ရွိမရွိတို႔ကိုစစ္ေဆးပါ။
7. လက္ရွိျပႆနာျဖစ္ေနေသာ hard disk တပ္ထားေသာ ေနရာမွာ အျခား EIDE device(e.g-CD/Hard disk) တစ္ခုကို တပ္ဆင္စမ္းသပ္ၾကည့္ပါ။ ၄င္းအစားထိုး စမ္းသပ္ေသာ device သည္ေကာင္းစြာ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ပါက motherboard ေၾကာင့္ မဟုတ္ေၾကာင္း ေသခ်ာေစပါလိမ့္မယ္။
8. Channel တစ္ခုတည္းမွာ ပင္အျခား IDE device (CD or DVD) တစ္ခုခုရွိေနပါက ၄င္းကိုျဖဳတ္၍ စမ္းသပ္ၾကည့္ပါ။ ခ်ိဳယြင္းေနေသာ device တစ္ခုသည္ အျခားတစ္ခုကိုပါ ထိခိုက္ေစေသာ ေၾကာင့္ျဖစ္ ပါတယ္။
Hard disk တစ္လံုးဝယ္ယူေတာ့မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီအခ်က္မ်ားကို ထည့္စဥ္းစား ေစလိုပါတယ္
1. ယံုၾကည္စိတ္ခ်မႈႈ (Reliability)
2. သုိေလာင္မႈပမာဏ(Capacity)
3. ခ်ိတ္ဆတ္ႏိုင္သည့္စနစ္ (Interface Type)
4. ကိုယ္ပိုင္စစ္ေဆးျခင္း(Self monitoring) နဲ႔သတင္းအခ်က္အလက္နည္းပညာ (Reporting technique)
5. စက္ေခါင္းတည္ေဆာက္မႈနည္းပညာ (Head technology)
6. သက္တမ္းကာလ (MTBF)
7. လႈပ္ရွားမႈခံႏိုင္ရန္ အထိန္းမ်ား (Shock Mounting)
8. အျမန္ႏႈန္း (Speed)
9. တန္းဖိုးေငြပမာဏ (Cost) တို႔ကိုထည့္သြင္းစဥ္းစားပါ။
အခုေနာက္ပိုင္းအသံုးမ်ားတဲ့ hard disk မ်ားကေတာ့--
IBM / Hitachi
Samsung
Seagate
Western digital တို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ဆံုးထုတ္ hard disk မ်ားရဲ့ information မ်ား
Hitachi->TB SATA-II 300 Hitachi မွာ
Rpm - 7200
Memory - 16Mb
Disc -3
Head – 6
Seagate Tb SATA-II 300 Seagate
Rpm - 7200
Memory - 32Mb
Disc – 4
Head – 8
MTBF – 750000
Western digital 1 Tb SATA-II 300 Western
Rpm - 5400-7200
Memory - 16Mb
ကြ်န္ေတာ္အေနနဲ႔ hard disk ကုိ format ခ်တဲ့အပိုင္း၊FAT 16/32 NTFS တုိ႕အပိုင္း၊OS စတင္အလုပ္လုပ္ရင္ လုပ္တတ္တဲ့ သေဘာတရား။hard disk version မ်ားကို ေနာက္ေနာင္မ်ားမွာ ေျပာျပေပးသြားပါမယ္။အခုမ်ားေတာ့ ဒီေလာက္ပါပဲခင္ဗ်ာ။စာဖတ္ပရိတ္သတ္အေပါင္း အသိပညာမ်ား ပိုမိုတိုးတတ္ျပီ ေပ်ာ္ရႊင္ႏိုင္ပါေစ.......။